Νίκος Μαμαγκάκης
Συνθέτης
|
Νίκος Μαμαγκάκης Συμετέχει σε : |
Γεννήθηκε στο Ρέθυμνο Κρήτης. Παρακολούθησε μαθήματα στο Ελληνικό Ωδείο στην Αθήνα. Συνέχισε σπουδάζοντας σύνθεση με τον Καρλ Ορφ και τον Χ. Γκένταμερ στο Μόναχο και ηλεκτρονική μουσική στο Στούντιο Ηλεκτρονικής Μουσικής SIEMENS, με τον Γιόζεφ Άντον Ρηντλ. Έχει λάβει υποτροφίες από την ελληνική κυβέρνηση, την Ανωτάτη Ακαδημία Μουσικής του Μονάχου και την πόλη του Βερολίνου (Deutscher Akademischer Austauscudienst).
Στα τέλη της δεκαετίας του ’50, με πρωτότυπο προσωπικό τρόπο, ξεκίνησε να εργάζεται πάνω στα πρώιμα ηλεκτρονικά μουσικά μέσα. Ακολούθησε ένα προχωρημένο μουσικό ιδίωμα, βασισμένο μερικά σε στοιχεία της ελληνικής δημοτικής παράδοσης, με πολλά όμως προσωπικά χαρακτηριστικά, τόσο στη δομή του ήχου και την οργάνωσή του, όσο και στη μορφολογική διάρθρωση.
Η εργογραφία του περιλαμβάνει όλα τα είδη: μουσική για το θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση, όπερες, ηλεκτρονική μουσική, έργα για ορχήστρα, κύκλους τραγουδιών και άλλα. Ο Μαμαγκάκης αντιμετώπισε με ιδιόρρυθμο τρόπο την διττή συμμετοχή του, τόσο στην πιο ακραία και άκαμπτη μουσική πρωτοπορία της εποχής μας, όσο και στα πιο δημοφιλή, πιο προσιτά είδη. Κι αυτό γιατί δε βλέπει καμιά αντίφαση στο να καλλιεργεί παράλληλα και τα δύο είδη, αφήνοντας πολλές φορές το ένα να διεισδύσει στο άλλο. Έτσι έχει γράψει μουσική για δεκάδες ελληνικές ταινίες, όπως Η Αρχόντισσα και ο Αλήτης, Η Νεράιδα και το παλικάρι, Άρπα κόλλα, Λούφα και παραλλαγή και πολλές άλλες, καθώς και κύκλους τραγουδιών όπως το Κέντρο Διερχομένων, 11 Λαϊκά τραγούδια, Δρόμοι της νύχτας κ.ά.
Στα μέσα της δεκαετίας του ’80 παρουσιάζει δύο όπερες την Οδύσσεια και τον Ερωτόκριτο, έργο το οποίο έχοντας υποστεί εννιά γραφές και προσθήκες νέων κομματιών παρουσιάστηκε κατόπιν δισκογραφημένο. Μια ειδική έκδοση του παίχτηκε στην Εθνική σκηνή της Ορλεάνης (Γαλλία) το 2005.
Η ιδιαίτερη επίδοση του συνθέτη στο είδος της όπερας συνεχίστηκε με την Όπερα των Σκιών που παρουσιάστηκε στο Μέγαρο Μουσικής το 1997, Τα Ιερά Τραγούδια του Έρωτα (Μέγαρο Μουσικής, 2000) αλλά και με την όπερα Ερωφίλη (2003, Ηρώδειο).
Η έντονη ατομική πρωτοτυπία κάνει τον Μαμαγκάκη να ξεχωρίζει, όχι μόνο ανάμεσα στους άλλους (ακόμα και τους μεγαλύτερους) Έλληνες συνθέτες, αλλά και στη διεθνή σκηνή. Με το ένα πόδι στη διεθνή πρωτοπορία και με το άλλο σε σκοπούς και τραγούδια που έχουν σημαδέψει το μουσικό μας υποσυνείδητο, συνέπλευσε μουσικά με προσωπικότητες όπως ο Καρλ Ορφ, ο Στοκχάουζεν, ο Ιάννης Ξενάκις, ενώ συνέθεσε μερικά από τα δυσκολότερα έργα της παγκόσμιας μουσικογραφίας, τα οποία περιλαμβάνονται σταθερά στο ρεπερτόριο σημαντικών μουσικών σχημάτων σε όλο τον κόσμο.
“Δίπλα στον Ξενάκη, τον Σκαλκώτα, τον Χρήστου, θα έβαζα τον Μαμαγκάκη” δήλωσε κάποτε ο πολύ απαιτητικός συνθέτης και καθηγητής Γκύντερ Μπέκερ.
