Οι μερακλήδες τό ’χουνε!
|
Νίκος Χαλδαιάκης
Συμμετέχοντες Καλλιτέχνες : |
Περιγραφή
Γνωρίζω εδώ και χρόνια τον Νίκο Χαλδαιάκη και το πάθος του για την παραδοσιακή μας μουσική. Είχα συχνά την ευκαιρία να συνεργαστώ μαζί του: στη συναυλία «2000 χρόνια ελληνικής μουσικής» στο Ηρώδειο, στο Φεστιβάλ Ελληνικής Μουσικής στη Νέα Υόρκη, στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Γνωριμία με τις μουσικές της Ελλάδας μέσα από το θέατρο σκιών», όπου, απολαυστικός στο ρόλο του Χατζηαβάτη, έπαιζε, τραγουδούσε και συνόδευε με κρουστά. Η εκτίμηση για το ήθος και τις φωνητικές του δυνατότητες μας οδήγησε στο να του εμπιστευτούμε το μάθημα του παραδοσιακού τραγουδιού (νησιώτικο και μικρασιάτικο) το οποίο διδάσκει εδώ και πέντε χρόνια στο Μουσείο Λαϊκών Οργάνων, συνεχίζοντας τη διδασκαλία της Δόμνας Σαμίου σ’ αυτό το χώρο.
Ο Νίκος Χαλδαιάκης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αίγινα· δεν είναι επομένως τυχαία η απόφαση του να συμπεριλάβει σκοπούς από την ιδιαίτερη πατρίδα του σ’ αυτή την πρώτη δισκογραφική του δουλειά με δημοτικά τραγούδια. Η Αιγινήτικη μουσική παράδοση μας είναι γνωστή κυρίως μέσα από τις καταγραφές της Δέσποινας Μαζαράκη, της Γωγώς Κουλικούρδη και του Μάρκου Δραγούμη, ο οποίος εξέδωσε το 2008 την ανθολογία «Αιγίνης Μουσική Περιήγησις», που επιβεβαιώνει τον μουσικό πλούτο και την πολυμορφία του τοπικού ρεπερτορίου. Τα μουσικά αυτά ακούσματα από τον τόπο καταγωγής του, ο Νίκος Χαλδαιάκης τα συνταίριαξε με την αγάπη του για τη βυζαντινή παράδοση, όπου μυήθηκε μέσα από τις σπουδές του με τον Λυκούργο Αγγελόπουλο. Το βαθύ ηχόχρωμα και η τεχνική της φωνής του απέκτησαν μια ξεχωριστή πλαστικότητα μέσα από την άσκηση στα περίτεχνα μελίσματα και τις μελωδικές γραμμές της ψαλτικής τέχνης, επιβεβαιώνοντας ότι η εκκλησιαστική και η δημοτική μουσική είναι σαν τις δύο όψεις του ιδίου νομίσματος. Μάλιστα, η πρώτη του δισκογραφική παρουσία έγινε το 2001 μέσα από έναν ψηφιακό δίσκο με τίτλο «Φως εξ’ Αγίων θέρους» που περιέχει παλαιά βυζαντινά μέλη.
Έτσι, συνεχίζοντας την παλαιά παράδοση που θέλει τους ψάλτες να διακρίνονται και στην ερμηνεία δημοτικών σκοπών (όπως έκαναν πολλοί κορυφαίοι εκπρόσωποι της σμυρναίικης σχολής αλλά και του στεριανού κλέφτικου τραγουδιού), ο Νίκος Χαλδαιάκης με αυτή την έκδοση επανέρχεται στο τραγούδι. Στο μουσικό ταξίδι που μας προτείνει, συνδέει την Αίγινα με τη Λέσβο και τα παράλια της Μικράς Ασίας που αποτελούν μήτρα μουσικής για τη νησιώτικη παράδοση. Μέσα από ένα ευρύτατο ρεπερτόριο, επέλεξε ορισμένα «διαμαντάκια» που αντιπροσωπεύουν συχνά, και στις δύο περιοχές, τα τραγούδια των μερακλήδων: των ναυτικών, των σφουγγαράδων και των κοντραμπατζήδων.
Από τη Σμύρνη κι Αϊβαλί ‘βγαίναν οι σεβνταλήδες
κι απ’ το Μεσότοπο παιδιά βγαίνουν οι μερακλήδες
[…] πρώτοι στο γλέντι στο χορό, μα όχι μπελαλήδες.
Εξαιρετική η ερμηνεία του στον αμανέ, όπου αναπτύσσει όλη τη φωνητική του δεξιοτεχνία, ακολουθώντας το πρότυπο του παλιού τραγουδιστή Στρατή Ράλλη (γ. 1926) από το Μεσότοπο της Λέσβου:
Όσο μπορείς καρδούλα μου κρύβε βαθιά τον πόνο
για να μην ξέρει ο καθείς με τι μεράκι λιώνω.
Ενώ ερμηνεύει με ξεχωριστή ευαισθησία το αιώνιο παράπονο που έγινε τραγούδι:
Αχ ντουνιά μου αχ ντουνιά μου / δε σε χάρηκε η καρδιά μου
Αχ ντουνιά μου παινεμένε / δε σε χάρηκα καημένε.
Πολύτιμος συνεργάτης στη μουσική επιμέλεια ήταν ο Γρηγόρης Βασίλας, με καταγωγή από το Μεσότοπο, ο οποίος συνέβαλε ουσιαστικά και με γνώση σ’ αυτό το «γεφύρωμα» της Αίγινας με το Ανατολικό Αιγαίο.
Συνοδοιπόροι, μια ομάδα από ικανούς μουσικούς της νεότερης γενιάς, που προβάλουν τη δεξιοτεχνία τους στα ταξίμια, στα «βέρσα» και στα σολιστικά οργανικά μέρη, ενώ η ηχολήπτης Γιώργος Καρυώτης, με μαεστρία έχει φροντίσει ν’ αναδείξει τα ηχοχρώματα και τις ισορροπίες της φωνής και των παραδοσιακών οργάνων.
Όλοι μαζί έρχονται να δικαιώσουν τον τίτλο του δίσκου: Οι μερακλήδες το ‘χουνε!.. Με λίγα λόγια: μια πολύ προσεγμένη δουλειά, καρπός μιας συνειδητής πορείας και προσπάθειας στην έρευνα και ανάδειξη του παραδοσιακού ύφους, με το ηθος και τη σεμνότητα που χαρακτηρίζουν τον Νίκο Χαλδαιάκη, ένα πρώτο αντιπροσωπευτικό δείγμα της φωνητικής κι ερμηνευτικής του δεινότητας, που είμαστε σίγουροι ότι υπόσχεται πολλά για την παραπέρα πορεία του.
Λάμπρος Λιάβας
Περιεχόμενα
01. Μαύρο Γεμενί (3:06)
02. Ανάθεμα τον αίτιο (6:55)
03. Αηδονάκι (4:04)
04. Μανές (3:49)
05. Θα πάρω θ’ αφήσω (4:54)
06. Νανούρισμα (2:59)
07. Μεσοτοπίτες (5:28)
08. Της Παλιαχώρας το βουνό (5:07)
09. Παλιός Καρσιλαμάς (3:37)
10. Αηδόνια και παγώνια (3:36)
11. Σαν ποθάνω (4:30)
Συντελεστές
Παίζουν οι μουσικοί:
Σωτήρης Μαργώνης: βιολί
Βασίλης Μπακαγιάννης: κλαρίνο, φλογέρα
Ανδρέας Παππάς: κρουστά
Μάριος Παπαδέας: σαντούρι
Κωνσταντίνος Σιδερής: λαούτο
Κωνσταντίνος Τσεκούρας: κιθάρα
Τραγουδούν: Νίκος Χαλδαιάκης (σε όλα εκτός των 6 και 9), Ασπασία Στρατηγού (6)
Μουσική επιμέλεια: Γρηγόρης Βασίλας
Ηχοληψία-μίξεις: Γιώργος Καρυώτης / Sierra Studios
Mastering: Μιχάλης Νικολούδης / Studio Αιολία
Καλλιτεχνικός σύμβουλος: Λάμπρος Λιάβας
Μεταφράσεις τραγουδιών & κειμένων: Τίνα Κοψίδη
Φωτογραφίες: Νατάσα Κουτρούμπα
Σχεδιασμός εξωφύλλου-εντύπου: Παναγιώτης Παπαϊωάννου
Εκτύπωση: Μιχάλης Ορφανός
Κυκλοφορία: Σεπτέμβριος 2009
Δημοσιεύματα
Ο Νίκος Χαλδαιάκης γεννήθηκε το 1974 στην Αίγινα, όπου και τελείωσε το σχολείο. Σπούδασε Βυζαντινή Μουσική στο Ωδείο Φίλιππος Νάκας, υπό τη διδασκαλία του Λυκούργου Αγγελόπουλου, παίρνοντας Δίπλωμα με άριστα. Τραγούδησε σε διάφορους μουσικούς χώρους με τους Δημήτρη Κοντογιάννη, Χρήστο Τσιαμούλη, Σοφία Παπάζογλου, Σοφία Εμφιετζή, Ανδρέα Τσεκούρα, Σπύρο Λιόση κ.α. Συνεργάστηκε επίσης με τον Διονύση Σαββόπουλο, ερμηνεύοντας τραγούδια στη θεατρική παράσταση Φάλσταφ (θέατρο Τζένη Καρέζη, θίασος Κώστα Καζάκου, 1998-99), με τον Κώστα Φέρρη στη μουσική παράσταση Καφέ αμάν(Αστέρια Γλυφάδας, καλοκαίρι 2001) και με την Μέμη Σπυράτου στην παράσταση Καραγκιόζης Μιούζικαλ(καλοκαίρι 2002). Ακόμα, με τον Λάμπρο Λιάβα, στη συναυλία Μουσική στους αιώνες-2.000 χρόνια μουσικής, που δόθηκε στο Ηρώδειο, αλλά και στις Βραδιές Πανσελήνου στη Μονή Δαφνίου, στο Μυστρά, στη Βεργίνα και στο Φεστιβάλ Ελληνικής Μουσικής στη Ν. Υόρκη (Απρίλιος 2003, Απρίλιος 2004). Το cd Οι Μερακλήδες Το’ Χουνε!.. είναι η πρώτη ολοκληρωμένη δισκογραφική του δουλειά, που περιλαμβάνει παραδοσιακά τραγούδια από τη γενέτειρά του αλλά και από τη Λέσβο και η οποία υλοποιήθηκε στο στούντιο με τη μουσική επιμέλεια του Γρηγόρη Βασίλα και με τη συμμετοχή καλών μουσικών (Σωτήρης Μαργώνης: βιολί, Βασίλης Μπακαγιάννης: κλαρίνο, φλογέρα, Ανδρέας Παππάς: κρουστά, Μάριος Παπαδέας: σαντούρι, Κωνσταντίνος Σιδερής: λαούτο και Κώστας Τσεκούρας: κιθάρα). Πρόκειται για μια πολύ προσεγμένη -στο είδος της- παραγωγή, που «γεφυρώνει» την ιδιαίτερη παράδοση της Αίγινας (που μας έγινε και πρόσφατα ξανά προσιτή χάρη στην ανθολογία Αιγίνης Μουσική Περιήγησις, που εξέδωσε ο Μάρκος Δραγούμης) με αυτήν του Ανατολικού Αιγαίου. Και μας αποκαλύπτει πόσο πειστικά και συγκινητικά ξέρει να τραγουδά ο Χαλδαιάκης το ρεπερτόριο της καρδιάς του. Συμμετέχει -στο Νανούρισμα- η Ασπασία Στρατηγού.
Αλέξης Βάκης, περιοδικό ΔΙΦΩΝΟ (τεύχος 165, Νοέμβριος 2009)
Τραγούδια από την Αίγινα κι από τη Μυτιλήνη περιέχει το cd του τραγουδιστή και ψάλτη Νίκου Χαλδαιάκη. Όμορφες επιλογές από παραδοσιακά τραγούδια που ερμηνεύονται από μουσικούς και τραγουδιστή «α λα παλαιά». Ενδιαφέρουσες ηχογραφήσεις από άγνωστα παραδοσιακά τραγούδια των δύο νήσων, που ταξιδεύουν πάνω από το Αιγαίο, κάνοντας μια βόλτα στα νησιά και στα παράλια της Μικράς Ασίας. Η φωνή του Νίκου Χαλδαιάκη καθαρή και «βροντερή», θυμίζει κάτι από τις ερμηνείες του παλιού και φημισμένου τραγουδιστή Αντώνη Νταλκά, και η ορχήστρα συνεπής στο ύφος των τραγουδιών. Την επιμέλεια της ορχήστρας είχε ο Μυτιληνιός Γρηγόρης Βασίλας, σολίστ του τρίχορδου μπουζουκιού από το συγκρότημα Δρόμος, καταγόμενος από τον Μεσότοπο Μυτιλήνης, ενώ οι μουσικοί που συμμετείχαν είναι από τους καλύτερους της νεότερης γενιάς του δημοτικού-παραδοσιακού τραγουδιού (…)
Μωυσής Ασέρ, περιοδικό ΟΑΣΙΣ (τεύχος 13, Νοέμβριος 2009)
Δείτε ακόμα, συνέντευξη του Νίκου Χαλδαιάκη στο περιοδικό ΟΑΣΙΣ (τεύχος 14, Δεκέμβριος 2009)
Φόρμα Παραγγελίας
[contact-form-7 404 "Δεν βρέθηκε"]